Data wykonana: 2011-08-24
Budziszyn (niem. Bautzen, górnołuż. Budyšin, dolnołuż. Budyšyn – miasto powiatowe w Niemczech, we wschodniej części kraju związkowego Saksonia, w okręgu administracyjnym Drezno, siedziba powiatu Budziszyn, nad rzeką Sprewą, liczy ok. 40 470 mieszkańców (2009).
Budziszyn jest historyczną stolicą Górnych Łużyc i centrum kulturalnym Łużyczan. W mieście znajduje się stacja kolejowa Bautzen/Budyšin.
Ślady osadnictwa ludzkiego na terenie Budziszyna, tzw. kultury łużyckiej, pochodzą z V-IV wieku p.n.e.. Budziszyn był grodem założonym przez Słowian połabskich z plemienia Milczan. Przed r. 1000 w Budziszynie, na miejscu zdobytego grodu słowiańskiego, Niemcy założyli zamek Ortenburg, wokół którego powstało późniejsze miasto. Pierwsza pisana wzmianka o nim pochodzi z 1002 r. Gród odgrywał strategiczną rolę w czasie wojen polsko-niemieckich z lat 1002-1018. W 1018 r. w Budziszynie został zawarty pokój między Bolesławem Chrobrym i cesarzem Henrykiem II przyznający miasto Polsce, do której Budziszyn należał do 1032 r. W l. 1032-76 miasto należało do margrabiego Miśni, stając się ośrodkiem kolonizacji niemieckiej na Łużycach. Pierwsza udokumentowana wzmianka o nadaniu praw miejskich pochodzi z 1240 r.
W 1253 r. miasto zostało przyłączone do Brandenburgii, a w 1319 do Królestwa Czech. W 1346 r. w ramach przeciwdziałania okolicznemu rozbojowi Budziszyn połączył siły wraz z innymi grodami przystępując do tzw. Związku Sześciu Miast Górnołużyckich (rozwiązany w 1815 r.). W wyniku ucisku plebsu miejskiego przez bogaty patrycjat w latach 1400 i 1405-1408 doszło w Budziszynie do powstania rzemieślników, które zostało krwawo stłumione (stracono 14 przywódców powstania)[2]. Miasto było oblegane przez wojska husytów w 1429 r. i ponownie w 1431 r. W 1469 r. Budziszyn przeszedł pod panowanie węgierskie. Król węgierski Maciej Korwin zadbał o wzmocnienie zamku i fortyfikacji miejskich ze względu na bliską granicę z Czechami i niebezpieczeństwo ataku z ich strony. W 1490 r. Budziszyn powrócił pod panowanie czeskie.
W okresie reformacji założono tutaj kościół protestancki w 1524 r., a miejscową katedrę zamieniono na kościół dwuwyznaniowy. W 1547 r. nastąpiło odebranie przywilejów miejskich przez cesarza. Podczas wojny trzydziestoletniej (1618-48) Budziszyn był kilkakrotnie okupowany i plądrowany. Miasto zostało dodatkowo zniszczone w czasie wielkich pożarów w 1620 i 1634 r. Od 1635 r. wraz z Łużycami przyłączony do Saksonii. Poważnie zniszczony w czasie dwóch kolejnych pożarów w 1707 i 1720 r. Ponowny rozwój nastąpił od poł. XVIII wieku W 1804 r. przebywał w Budziszynie Stanisław Staszic, który zauważył obecność żywiołu łużyckiego w mieście[2]. W maju 1813 r. pod Budziszynem miała miejsce bitwa wojsk napoleońskich z połączonymi siłami prusko-rosyjskimi, które zostały pokonane przez Francuzów. Przed bitwą w mieście nocował cesarz Napoleon I.
W 1846 r. nastąpiło otwarcie linii kolejowej Drezno-Budziszyn, a miasto wkroczyło w epokę industrializacji. Dopiero w 1868 r. Budziszyn otrzymał obecną niemiecką nazwę Bautzen (dotąd zwany był przez Niemców Budissin). W 1904 r. w mieście otwarto Dom Serbski, który stał się ośrodkiem łużyckiego ruchu kulturalno-narodowego. W okresie II wojny światowej naziści zamienili budziszyński zamek na więzienie, w którym przetrzymywano przeciwników systemu i jeńców wojennych. W kwietniu 1945 r. miasto zostało ogłoszone twierdzą. O Budziszyn toczyły się ciężkie walki z udziałem m.in. 2 Armii WP. Miasto zostało zniszczone w 77%, a Dom Serbski zburzony przez oddziały SS. W 1950 r. w Budziszynie odbył się zjazd Łużyczan, a szesnaście lat później Festiwal Kultury Łużyckiej. Tradycja ta była kontynuowana w latach późniejszych; do 1989 r. odbyło się w mieście siedem festiwali łużyckich. Władze Wschodnich Niemiec więziły w Budziszynie członków demokratycznej opozycji. W 1992 miasto liczyło 46 311 mieszkańców[3]. Odkryta w 1994 r. Asteroida 11580 Bautzen nazwana została na cześć miasta.
Opis cytowany ze strony http://pl.wikipedia.org/wiki/Budziszyn
| Technika: | |
|---|---|
| aparat: | Canon 500D |
| obiektyw: | Falcon 8mm/F:3,5 |
| ekspozycja: | 8, 1/50 s, ISO100 |
| typ: | panorama sferyczna |
| HDR: | nie |
| lokalizacja: | Bautzen (Niemcy) |