Kadaň – královské město

Data wykonana: 2011-11-27


Pierwszy dowód istnienia w średniowieczu miejscowości Kadaň pochodzi z przełomy Xi i XII wieku. W tym czasie przy brodzie na rzece Ohři powstała osada handlowa Kadan. Na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XII wieku osadę przejął szpitalnego zakon rycerski Joanitów, który przejął ją na mocy listu z dnia 23 kwietnia 1186 r. Z inicjatywy króla – Wacława I lub Przemysła II Otakara – Kadan została awansowana do rangi miasta królewskiego. Został zbudowany tu zamek królewski i klasztor franciszkański z koświołem Św. Michała. Joanici szpitalni utrzymali swoje prawa do parafii w nowym mieście i wybudowali kościół pw. Maryi Panny (obecnie św. Krzyża), przypisany później do dekanatu.

Podczas panowania króla, a później cesarza rzymskiego Karola IV (1346-1378) miasto przeżywało wielki rozkwit, do którego przyczyniły się też naprawy po wyniszczającym pożarze w 1362 r. Cesarz w 1366 nadał miastu prawo do całkowitej autonomii. Podczas swojego pierwszego pobytu w Kadani cesarz potwierdził Kadaňanům 29 maja 1367 prawo do odbywania corocznego targu w dzień Podwyższenia Krzyża Św. (14 września). Kiedy przebywał tu po raz drugi, pozwolił 8 września 1374 mieszkańcom miasta Kadań na zakładanie winnic wokół miasta, jak to mogli czynić mieszkańcy Pragi.Syn i następca Karola, Wacława IV (1378 – 1419) potwierdził nadane przez ojca przywileje i przekazał władzę sądowniczą miasta i powiatu oddał do jurysdykcji kadańskiego burgrabiego. Wiosną 1421 r. miasto zostało podbite przez mieszkańców Pragi i stało się częścią praskiego związku miast. Około 8 Września 1421 nastąpił atak na Kadan II dokonany przez wojska II wyprawy krzyżowej. Mieszkańcy Kadani bronili się mężnie, ale nie mogli oprzeć się sile wroga.
W drugiej połowie XV wieku zaznaczył się wpływ rodziny szlacheckiej Lobkowicz. W dniu 10 sierpnia 1469 został mianowany kapitanem kadańskim Jan Hasištejnský z Lobkowic, którzy od dnia 25 października 1469 stał się na prawie pięćdziesiąt lat panem całego miasta. Temu potężnemu wielmoży Kadań zawdzięcza budynki klasztoru franciszkanów, gdzie został on pochowany.

W latach dwudziestych XVI wieku zaczęły przenikać do Kadani idee niemieckiej reformacji, której pomysłodawcą był Marcin Luter. Pod koniec czerwca 1534 Kadań stała się miejscem spotkań cesarza rzymskiego i króla czeskiego Ferdynanda I z wiodącymi osobistościami polityki Świętego Cesarstwa Rzymskiego zmierzającymi do zawarcia porozumienia politycznego, które weszło do historii jako „pokój kadański”. Po wybuchu powstania czeskiego przeciw Habsburgom (1618) koszło w mieście grabieży kościołów, które należały do ??katolickiego Kościoła rzymskiego. Po klęsce państwa czeskiego w bitwie pod Białą Górą 8. listopada 1620 w mieście i okolicy miały miejsce konfiskaty mienia i gwałtowna rekatolizacja głównie luterańskiej ludności. Podczas wojny trzydziestoletniej (1618 – 1648) Kadań była grabiona kilka razy przez zagraniczne i krajowe armie. Wojna o sukcesję austriacką w połowie XVII wieku przyniosły miastu nowe trudności. W dniu 14 Października 1742 w klasztorze franciszkanów na obrzeżach Kadani rozegrała się bitwa między wrogimi wojskami francuskimi a węgierskimi i chorwackimi cesarzowej Marii Teresy, w której Francuzi zostali pokonani. W 1746 miasto zostało ponownie spalone. Po pożarze wiele prywatnych i publicznych budynków Kadani zostało odrestaurowanych i przebudowanych staraniem miejscowego architekta Johanna Christopha Koscha. W dniu 2 maja 1750, cesarzowa Maria Teresa nakazała przebudować opustoszały zamek kadański na koszary. Jego przebudowa do celów wojskowych trwała do 1755 roku. W dniu 14 październiku 1779 wizytę w wolnym królewskim mieście Kadań złożył cesarz Józef II.

W latach 1803 – 1823 istniało w Kolegium Pijarów, dawnym klasztorze franciszkanów, pierwsze w historii Kadani gimnazjum. Miasto Kadań w dniu 1 lutego 1850 stało się oficjalną siedzibą urzędu okręgowego, a więc centrum okręgu politycznego obejmującego teren od Rudaw aż po Jeseň w górach Doupovskich. W 1904 roku Kadan dołączyła do lokalnej sieci kolejowej, tworzącej kolej buštěhradską (Praga – Chomutov – Cheb).

W dniu 4 Marca 1919 w mieście doszło do tragicznego incydentu pomiędzy armią czechosłowacką i ludnością niemiecką, którzy demonstrowali za swoim prawem do samostanowienia o sobie. Rezultatem było 25 zabitych i kilkudziesięciu rannych.

W wyborach parlamentarnych w 1935 roku miało miejsce miażdżące zwycięstwo partii Niemców sudeckich. Kadań została zajęta przez wojska niemieckie w dniu 5 października 1938 roku i stała się częścią nowej jednostki terytorialnej Rzeszy Niemieckiej – prowincji Sudety. Wielu Niemców sudeckich zwycięstwo wyborcze 1938 roku upiło. Została spalona synagoga żydowska, a wiele żydowskich rodzin następnie znalazło nieludzką śmierć w obozach koncentracyjnych. Pod koniec wojny, sytuacja gospodarcza pogorszyła się. W dniu 8 maja 1945 r. do Kadani wkroczyła Armia Czerwona. Region powrócił do dawnych związków z Czechami. Kadań została wprowadzony w administracji Czech. Dziesiątki tysięcy niemieckich mieszkańców Kadani wysiedlono lub przesiedlono do podzielonych na strefy okupacyjne pokonanych Niemiec.
Kadan i Okręg Kadański był stopniowo kolonizowany przez nowych mieszkańców z całych Czech i Słowacji, a także rodaków z Wołynia i Wiednia. Próby przywrócenia demokratycznej Czechosłowacji załamały się całkowicie w 1948 roku, kiedy państwo zdominowała Partia Komunistyczna. Dopiero od 1989 roku miasto stara się odtworzyć społeczeństwo wolnych obywateli.

Po roku 1990 doszło do poważnych przemian nie tylko w historycznym centrum, ale również obiektach poza nim. Korektę również przeszedł Ratusz, w tym jego wieża. Na parterze, który dawniej służył jako magazyn powstały powierzchnie wystawowe, gdzie od 1993 roku odbywają się regularnie wystawy. W wierzy od stycznia 2002 r. działa Galeria Miejska Karel Havlicka i znajduje się centrum informacji Kadań.

Do ważnych zabytków należą: klasztor franciszkanów Św Czternastu. Pomocników, parafia (dekanat) Kościoła Podniesienia Krzyża Świętego, klasztor Św. Rodziny Elżbietańskiej i Św Elżbiety, dawny kościół szpitalny p.w. Ściętego Św. Jana Chrzciciela, zamek kadański, barbakan i bramy, fortyfikacje, Ratusz.

Jeśli chcesz zobaczyć więcej panoram wykonanych w pobliżu, obejrzyj wycieczkę wirtualną.

Technika:
aparat: Canon 500D
obiektyw: Falcon 8mm/F:3,5
ekspozycja: 8, 1/100 , ISO100
typ: panorama sferyczna
HDR: tak, fuzja
lokalizacja: Kadań (Republika Czeska)

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.